Cơn sốt Meme coin: Rủi ro thuế tiềm ẩn trong thị trường 1400 tỷ đô la
Năm 2024, Bitcoin đã lên trung tâm sân khấu tài chính thế giới, đồng thời chứng kiến sự cuồng nhiệt của meme coin. Dữ liệu cho thấy, khoảng 75% meme coin được sinh ra trong năm nay, tính đến đầu tháng 12, khối lượng giao dịch meme coin đã tăng hơn 950%, tổng giá trị thị trường vượt qua 140 tỷ USD. Cơn sốt này không chỉ mang lại sức sống mới cho thị trường tiền điện tử, mà còn thu hút nhiều nhà đầu tư bình thường hơn tham gia vào lĩnh vực tài sản tiền điện tử.
Cơn sốt meme coin này khiến người ta không khỏi liên tưởng đến cơn sốt ICO vào khoảng năm 2017. Khi đó, sự xuất hiện của tiêu chuẩn ERC-20 đã giảm đáng kể chi phí phát hành token, hàng trăm, hàng nghìn dự án lần lượt ra đời, hàng chục tỷ đô la đã đổ vào thị trường ICO. Còn năm nay, một loạt nền tảng phát hành như Pump.fun đã làm cho việc phát hành token trở nên dễ dàng và công bằng hơn, gây ra cơn bão meme coin kéo dài cho đến nay. Mặc dù ICO và meme coin có nhiều khác biệt về kỹ thuật và logic, nhưng những rủi ro về tuân thủ thuế mà các nhà đầu tư và dự án phải đối mặt có thể có những điểm tương đồng.
Trong vòng ICO trước, nhiều nhà đầu tư và bên dự án đã gặp phải các vấn đề thuế liên quan đến ICO. Ngày nay, khi cơn sốt meme coin tiếp tục, tuân thủ thuế lại trở thành một vấn đề cốt lõi mà các nhà đầu tư tài sản mã hóa và bên phát hành meme coin cần phải chú ý. Bài viết này sẽ thông qua việc xem xét vụ Oyster và vụ Bitqyck, hai vụ án trốn thuế liên quan đến ICO, để cung cấp cho các nhà đầu tư mã hóa những suy nghĩ về tuân thủ thuế trong cơn sốt meme coin.
1. Hai trường hợp điển hình về trốn thuế ICO
1.1 Dự án Oyster: Doanh thu từ việc bán coin không được khai báo, người sáng lập bị kết án bốn năm tù.
Nền tảng Oyster Protocol được thành lập bởi Bruno Block (tên thật là Amir Bruno Elmaani) vào tháng 9 năm 2017, nhằm cung cấp dịch vụ lưu trữ dữ liệu phi tập trung. Vào tháng 10 năm 2017, nền tảng này bắt đầu tiến hành ICO, phát hành một loại token có tên là Pearl (PRL). Oyster Protocol tuyên bố rằng mục đích của PRL là tạo ra một hệ sinh thái đôi bên cùng có lợi, giúp cả trang web và người dùng đều có thể hưởng lợi từ việc lưu trữ dữ liệu. Bruno Block đã công khai cam kết rằng, sau ICO, nguồn cung PRL sẽ không tăng lên, và hợp đồng thông minh sẽ được "khóa".
Thông qua ICO, Oyster Protocol đã huy động được khoảng 3 triệu đô la Mỹ trong giai đoạn đầu, để triển khai mạng chính và khởi động dịch vụ lưu trữ dữ liệu. Tuy nhiên, vào tháng 10 năm 2018, Bruno Block đã lợi dụng lỗ hổng hợp đồng thông minh để tự ý đúc ra một lượng lớn PRL mới và bán trên thị trường, dẫn đến việc giá PRL sụt giảm mạnh, nhưng cá nhân ông ta đã thu lợi khổng lồ.
Sự kiện này đã thu hút sự chú ý của các cơ quan quản lý, cuối cùng SEC đã khởi kiện dân sự đối với vấn đề lừa đảo nhà đầu tư, trong khi các cơ quan công tố đã khởi tố vụ án hình sự liên quan đến trốn thuế đối với Bruno Block. Các công tố viên cho rằng, Bruno Block không chỉ làm tổn hại đến niềm tin của các nhà đầu tư mà còn vi phạm nghĩa vụ nộp thuế đối với lợi nhuận hàng triệu đô la từ tiền điện tử.
Cuối cùng, Bruno Block thừa nhận sự thật trốn thuế, đã ký thỏa thuận nhận tội vào tháng 4 năm 2023, bị tuyên án bốn năm tù giam và phải bồi thường cho cơ quan thuế khoảng 5,5 triệu đô la.
1.2 Vụ Bitqyck: Doanh thu chuyển nhượng ICO chưa nộp thuế, hai người sáng lập bị kết án tổng cộng tám năm
Bitqyck là một công ty tiền điện tử được thành lập bởi Bruce Bise và Samuel Mendez. Công ty này đầu tiên phát hành đồng Bitqy, tuyên bố cung cấp cơ hội làm giàu thay thế cho "những người đã bỏ lỡ Bitcoin" và đã thực hiện ICO vào năm 2016. Bitqyck hứa hẹn với các nhà đầu tư rằng mỗi đồng Bitqy đi kèm với 1/10 cổ phần của cổ phiếu phổ thông công ty. Tuy nhiên, cổ phần công ty luôn được giữ bởi các nhà sáng lập và chưa bao giờ được phân bổ cho các nhà đầu tư những cổ phần và lợi nhuận tương ứng đã hứa.
Không lâu sau, Bitqyck lại ra mắt BitqyM coin, tuyên bố rằng người mua có thể tham gia "kinh doanh khai thác bitcoin" bằng cách cung cấp điện cho các cơ sở khai thác bitcoin ở bang Washington, nhưng thực tế là những cơ sở như vậy không tồn tại. Thông qua những lời hứa giả mạo này, Bise và Mendez đã huy động được 24 triệu đô la từ hơn 13,000 nhà đầu tư, phần lớn là để chi tiêu cá nhân.
SEC đã khởi kiện Bitqyck bằng vụ án dân sự, đạt được thỏa thuận vào tháng 8 năm 2019, công ty và hai nhà sáng lập đã cùng nhau trả khoảng 10,11 triệu đô la tiền phạt dân sự cho SEC. Các cơ quan công tố vẫn tiếp tục cáo buộc Bitqyck trốn thuế: Từ năm 2016 đến 2018, Bise và Mendez đã kiếm được ít nhất 9,16 triệu đô la thông qua việc phát hành Bitqy và BitqyM nhưng đã báo cáo thấp hơn về doanh thu liên quan, gây ra thiệt hại thuế hơn 1,6 triệu đô la; Năm 2018, Bitqyck đã kiếm được ít nhất 3,5 triệu đô la từ các nhà đầu tư nhưng không nộp bất kỳ bản khai thuế nào.
Cuối cùng, Bise và Mendez lần lượt nhận tội vào tháng 9 và tháng 10 năm 2021, đều bị kết án 50 tháng tù về tội trốn thuế (tổng cộng khoảng tám năm) và mỗi người phải chịu trách nhiệm liên đới 1,6 triệu đô la.
2. Giải thích chi tiết về các vấn đề thuế liên quan đến hai vụ án
Một trong những vấn đề cốt lõi của hai vụ Oyster và Bitqyck là sự tuân thủ thuế đối với doanh thu ICO. Trong hình thức huy động vốn mới nổi này, một số nhà phát hành đã kiếm được khoản thu lớn thông qua việc lừa đảo nhà đầu tư hoặc các phương thức không chính đáng khác, nhưng lại báo cáo thu nhập ít hơn hoặc không thực hiện khai báo thuế, dẫn đến các vấn đề về tuân thủ thuế.
2.1 Luật pháp Mỹ xác định việc trốn thuế như thế nào?
Tại Hoa Kỳ, trốn thuế là một tội ác nghiêm trọng, chỉ hành vi cố ý sử dụng các biện pháp bất hợp pháp để giảm số thuế phải nộp, thường thể hiện qua việc che giấu thu nhập, khai báo chi phí không đúng sự thật, không kê khai hoặc không nộp thuế đúng hạn. Theo Điều 7201 của Bộ luật Thuế Liên bang Hoa Kỳ, tội trốn thuế là tội phạm liên bang, cá nhân có thể đối mặt với mức án tối đa 5 năm tù giam và mức phạt tối đa 250.000 đô la, trong khi các đơn vị có thể đối mặt với mức phạt tối đa 500.000 đô la, hình phạt cụ thể phụ thuộc vào số tiền và tính chất của việc trốn thuế.
Cấu thành tội trốn thuế cần thỏa mãn: (1) Nợ nần một số lượng lớn thuế; (2) Thực hiện hành vi trốn thuế tích cực; (3) Tồn tại ý thức chủ quan về việc trốn thuế. Cuộc điều tra trốn thuế thường liên quan đến việc truy tìm và phân tích các giao dịch tài chính, nguồn thu nhập, và dòng chảy tài sản. Trong lĩnh vực tiền điện tử, do tính ẩn danh và đặc điểm phi tập trung, hành vi trốn thuế dễ xảy ra hơn.
2.2 Hành vi liên quan đến thuế trong hai vụ án
Tại Mỹ, các giai đoạn khác nhau của ICO có thể liên quan đến nghĩa vụ thuế, bên dự án và nhà đầu tư chịu trách nhiệm thuế khác nhau ở các giai đoạn khác nhau. Bên dự án phải tuân thủ các yêu cầu tuân thủ thuế khi huy động vốn qua ICO. Số tiền huy động qua ICO có thể coi là doanh thu bán hàng hoặc vốn đầu tư. Nhà đầu tư cũng có nghĩa vụ nộp thuế sau khi nhận được token qua ICO, đặc biệt là khi nhận phần thưởng hoặc airdrop, những điều này sẽ được coi là lãi vốn và phải nộp thuế lãi vốn.
2.2.1 Hành vi trốn thuế trong vụ Oyster
Trong vụ Oyster, Bruno Block đã lợi dụng lỗ hổng hợp đồng thông minh để tự ý đúc ra một lượng lớn PRL và bán ra sau khi thực hiện ICO trên PRL, thu được lợi nhuận khổng lồ. Anh ta đã nhanh chóng tích lũy tài sản thông qua việc bán PRL, nhưng không thực hiện nghĩa vụ thuế liên quan, vi phạm Điều 7201 của Bộ luật Thuế Liên bang.
Cần lưu ý rằng hành vi của Bruno Block bao gồm việc đúc và bán Pearl. Doanh thu từ việc bán token sẽ phải chịu thuế thu nhập vốn, nhưng Cục Thuế Hoa Kỳ vẫn chưa có kết luận về việc có nên đánh thuế đối với hành vi đúc token hay không. Có quan điểm cho rằng, việc đúc token tương tự như khai thác, đều là việc tạo ra tài sản kỹ thuật số mới thông qua tính toán, do đó cũng nên phải nộp thuế. Việc liệu thu nhập từ đúc có cần phải nộp thuế hay không có thể phụ thuộc vào tính thanh khoản của token trên thị trường. Khi thị trường chưa hình thành tính thanh khoản, giá trị của token được đúc khó có thể xác định, do đó không thể tính toán rõ ràng thu nhập; nhưng nếu thị trường đã có tính thanh khoản nhất định, các token này sẽ có giá trị thị trường, thu nhập từ đúc sẽ được coi là thu nhập chịu thuế.
2.2.2 Hành vi trốn thuế của vụ Bitqyck
Hành vi trốn thuế của vụ Bitqyck liên quan đến việc hứa hẹn giả dối với nhà đầu tư và chuyển giao trái phép quỹ. Sau khi Bise và Mendez thành công trong việc huy động vốn qua ICO, họ không thực hiện các cam kết đã định về việc trả lại đầu tư, mà sử dụng phần lớn quỹ cho chi tiêu cá nhân. Hành vi chuyển giao quỹ này về bản chất tương đương với việc biến đổi quỹ của nhà đầu tư thành thu nhập cá nhân, mà không được sử dụng cho việc phát triển dự án hoặc thực hiện lợi ích cho nhà đầu tư.
Theo Luật Thuế Nội Địa Hoa Kỳ, cả thu nhập hợp pháp và thu nhập bất hợp pháp đều được tính vào thu nhập chịu thuế. Tòa án Tối cao Hoa Kỳ đã xác nhận quy tắc này trong vụ án James kiện Hoa Kỳ (1961). Công dân Hoa Kỳ phải báo cáo thu nhập từ lợi nhuận bất hợp pháp khi nộp tờ khai thuế hàng năm. Bise và Mendez đã không báo cáo thu nhập từ lợi nhuận bất hợp pháp được chuyển giao từ việc huy động vốn ICO theo yêu cầu, vi phạm trực tiếp quy định của luật thuế và cuối cùng phải chịu trách nhiệm hình sự.
3. Đề xuất cho những người tham gia thị trường meme coin
Với cơn sốt meme coin, nhiều người trong ngành tiền điện tử đã thu được lợi nhuận khổng lồ. Tuy nhiên, như đã chỉ ra trong các vụ trốn thuế ICO trước đây, trong thị trường meme coin, chúng ta không chỉ cần chú ý đến đổi mới công nghệ và cơ hội thị trường, mà còn cần coi trọng việc tuân thủ thuế.
Đầu tiên, hiểu trách nhiệm thuế khi phát hành meme coin, tránh rủi ro pháp lý. Mặc dù việc phát hành meme coin không giống như ICO, không trực tiếp thu lợi từ việc huy động vốn, nhưng khi meme coin tăng giá, những người phát hành và các nhà đầu tư sớm vẫn phải nộp thuế về lợi nhuận vốn khi bán. Mặc dù bất kỳ ai cũng có thể phát hành meme coin trên chuỗi một cách ẩn danh, nhưng điều này không có nghĩa là có thể trốn tránh việc kiểm tra thuế. Cách tốt nhất để tránh rủi ro pháp luật về thuế là tuân thủ luật thuế, thay vì tìm kiếm các biện pháp ẩn danh trên chuỗi hiệu quả hơn.
Thứ hai, chú ý đến quy trình giao dịch meme coin, đảm bảo rằng các bản ghi giao dịch là minh bạch. Do thị trường meme coin có tính đầu cơ cao, các dự án mới liên tục xuất hiện, nhà đầu tư giao dịch thường xuyên, kéo theo đó là nhiều bản ghi giao dịch. Nhà đầu tư tài sản tiền điện tử cần lưu giữ các bản ghi giao dịch chi tiết, sử dụng phần mềm quản lý tài sản tiền điện tử và khai báo thuế chuyên nghiệp, đảm bảo rằng tất cả các giao dịch mua bán, chuyển nhượng và lợi nhuận đều có thể theo dõi được, và nhận được sự định tính đúng đắn theo luật thuế khi khai báo thuế, tránh những tranh chấp thuế tiềm tàng.
Thứ ba, theo dõi các động thái của luật thuế và hợp tác với các chuyên gia thuế. Các quốc gia đang trong giai đoạn khởi đầu về hệ thống luật thuế đối với tài sản tiền điện tử, sẽ có những điều chỉnh thường xuyên, các thay đổi quan trọng có thể ảnh hưởng trực tiếp đến gánh nặng thuế thực tế. Các nhà đầu tư và phát hành meme币 nên giữ sự chú ý cao đối với động thái luật thuế của quốc gia nơi họ đang ở, và khi cần thiết, tìm kiếm ý kiến từ các chuyên gia thuế để hỗ trợ đưa ra quyết định thuế tối ưu.
Tóm lại, thị trường meme coin đã đạt 140 tỷ USD có hiệu ứng tài sản khổng lồ, nhưng sự giàu có này cũng đi kèm với một đợt thách thức pháp lý và rủi ro tuân thủ mới. Các bên phát hành và nhà đầu tư cần nhận thức đầy đủ về các rủi ro thuế liên quan, duy trì sự thận trọng và nhạy bén trong thị trường phức tạp và thay đổi này, giảm thiểu rủi ro và tổn thất không cần thiết.
Trang này có thể chứa nội dung của bên thứ ba, được cung cấp chỉ nhằm mục đích thông tin (không phải là tuyên bố/bảo đảm) và không được coi là sự chứng thực cho quan điểm của Gate hoặc là lời khuyên về tài chính hoặc chuyên môn. Xem Tuyên bố từ chối trách nhiệm để biết chi tiết.
Rủi ro thuế trong cơn sốt thị trường Meme coin: Nhìn từ các trường hợp ICO về sự tuân thủ tài sản mã hóa
Cơn sốt Meme coin: Rủi ro thuế tiềm ẩn trong thị trường 1400 tỷ đô la
Năm 2024, Bitcoin đã lên trung tâm sân khấu tài chính thế giới, đồng thời chứng kiến sự cuồng nhiệt của meme coin. Dữ liệu cho thấy, khoảng 75% meme coin được sinh ra trong năm nay, tính đến đầu tháng 12, khối lượng giao dịch meme coin đã tăng hơn 950%, tổng giá trị thị trường vượt qua 140 tỷ USD. Cơn sốt này không chỉ mang lại sức sống mới cho thị trường tiền điện tử, mà còn thu hút nhiều nhà đầu tư bình thường hơn tham gia vào lĩnh vực tài sản tiền điện tử.
Cơn sốt meme coin này khiến người ta không khỏi liên tưởng đến cơn sốt ICO vào khoảng năm 2017. Khi đó, sự xuất hiện của tiêu chuẩn ERC-20 đã giảm đáng kể chi phí phát hành token, hàng trăm, hàng nghìn dự án lần lượt ra đời, hàng chục tỷ đô la đã đổ vào thị trường ICO. Còn năm nay, một loạt nền tảng phát hành như Pump.fun đã làm cho việc phát hành token trở nên dễ dàng và công bằng hơn, gây ra cơn bão meme coin kéo dài cho đến nay. Mặc dù ICO và meme coin có nhiều khác biệt về kỹ thuật và logic, nhưng những rủi ro về tuân thủ thuế mà các nhà đầu tư và dự án phải đối mặt có thể có những điểm tương đồng.
Trong vòng ICO trước, nhiều nhà đầu tư và bên dự án đã gặp phải các vấn đề thuế liên quan đến ICO. Ngày nay, khi cơn sốt meme coin tiếp tục, tuân thủ thuế lại trở thành một vấn đề cốt lõi mà các nhà đầu tư tài sản mã hóa và bên phát hành meme coin cần phải chú ý. Bài viết này sẽ thông qua việc xem xét vụ Oyster và vụ Bitqyck, hai vụ án trốn thuế liên quan đến ICO, để cung cấp cho các nhà đầu tư mã hóa những suy nghĩ về tuân thủ thuế trong cơn sốt meme coin.
1. Hai trường hợp điển hình về trốn thuế ICO
1.1 Dự án Oyster: Doanh thu từ việc bán coin không được khai báo, người sáng lập bị kết án bốn năm tù.
Nền tảng Oyster Protocol được thành lập bởi Bruno Block (tên thật là Amir Bruno Elmaani) vào tháng 9 năm 2017, nhằm cung cấp dịch vụ lưu trữ dữ liệu phi tập trung. Vào tháng 10 năm 2017, nền tảng này bắt đầu tiến hành ICO, phát hành một loại token có tên là Pearl (PRL). Oyster Protocol tuyên bố rằng mục đích của PRL là tạo ra một hệ sinh thái đôi bên cùng có lợi, giúp cả trang web và người dùng đều có thể hưởng lợi từ việc lưu trữ dữ liệu. Bruno Block đã công khai cam kết rằng, sau ICO, nguồn cung PRL sẽ không tăng lên, và hợp đồng thông minh sẽ được "khóa".
Thông qua ICO, Oyster Protocol đã huy động được khoảng 3 triệu đô la Mỹ trong giai đoạn đầu, để triển khai mạng chính và khởi động dịch vụ lưu trữ dữ liệu. Tuy nhiên, vào tháng 10 năm 2018, Bruno Block đã lợi dụng lỗ hổng hợp đồng thông minh để tự ý đúc ra một lượng lớn PRL mới và bán trên thị trường, dẫn đến việc giá PRL sụt giảm mạnh, nhưng cá nhân ông ta đã thu lợi khổng lồ.
Sự kiện này đã thu hút sự chú ý của các cơ quan quản lý, cuối cùng SEC đã khởi kiện dân sự đối với vấn đề lừa đảo nhà đầu tư, trong khi các cơ quan công tố đã khởi tố vụ án hình sự liên quan đến trốn thuế đối với Bruno Block. Các công tố viên cho rằng, Bruno Block không chỉ làm tổn hại đến niềm tin của các nhà đầu tư mà còn vi phạm nghĩa vụ nộp thuế đối với lợi nhuận hàng triệu đô la từ tiền điện tử.
Cuối cùng, Bruno Block thừa nhận sự thật trốn thuế, đã ký thỏa thuận nhận tội vào tháng 4 năm 2023, bị tuyên án bốn năm tù giam và phải bồi thường cho cơ quan thuế khoảng 5,5 triệu đô la.
1.2 Vụ Bitqyck: Doanh thu chuyển nhượng ICO chưa nộp thuế, hai người sáng lập bị kết án tổng cộng tám năm
Bitqyck là một công ty tiền điện tử được thành lập bởi Bruce Bise và Samuel Mendez. Công ty này đầu tiên phát hành đồng Bitqy, tuyên bố cung cấp cơ hội làm giàu thay thế cho "những người đã bỏ lỡ Bitcoin" và đã thực hiện ICO vào năm 2016. Bitqyck hứa hẹn với các nhà đầu tư rằng mỗi đồng Bitqy đi kèm với 1/10 cổ phần của cổ phiếu phổ thông công ty. Tuy nhiên, cổ phần công ty luôn được giữ bởi các nhà sáng lập và chưa bao giờ được phân bổ cho các nhà đầu tư những cổ phần và lợi nhuận tương ứng đã hứa.
Không lâu sau, Bitqyck lại ra mắt BitqyM coin, tuyên bố rằng người mua có thể tham gia "kinh doanh khai thác bitcoin" bằng cách cung cấp điện cho các cơ sở khai thác bitcoin ở bang Washington, nhưng thực tế là những cơ sở như vậy không tồn tại. Thông qua những lời hứa giả mạo này, Bise và Mendez đã huy động được 24 triệu đô la từ hơn 13,000 nhà đầu tư, phần lớn là để chi tiêu cá nhân.
SEC đã khởi kiện Bitqyck bằng vụ án dân sự, đạt được thỏa thuận vào tháng 8 năm 2019, công ty và hai nhà sáng lập đã cùng nhau trả khoảng 10,11 triệu đô la tiền phạt dân sự cho SEC. Các cơ quan công tố vẫn tiếp tục cáo buộc Bitqyck trốn thuế: Từ năm 2016 đến 2018, Bise và Mendez đã kiếm được ít nhất 9,16 triệu đô la thông qua việc phát hành Bitqy và BitqyM nhưng đã báo cáo thấp hơn về doanh thu liên quan, gây ra thiệt hại thuế hơn 1,6 triệu đô la; Năm 2018, Bitqyck đã kiếm được ít nhất 3,5 triệu đô la từ các nhà đầu tư nhưng không nộp bất kỳ bản khai thuế nào.
Cuối cùng, Bise và Mendez lần lượt nhận tội vào tháng 9 và tháng 10 năm 2021, đều bị kết án 50 tháng tù về tội trốn thuế (tổng cộng khoảng tám năm) và mỗi người phải chịu trách nhiệm liên đới 1,6 triệu đô la.
2. Giải thích chi tiết về các vấn đề thuế liên quan đến hai vụ án
Một trong những vấn đề cốt lõi của hai vụ Oyster và Bitqyck là sự tuân thủ thuế đối với doanh thu ICO. Trong hình thức huy động vốn mới nổi này, một số nhà phát hành đã kiếm được khoản thu lớn thông qua việc lừa đảo nhà đầu tư hoặc các phương thức không chính đáng khác, nhưng lại báo cáo thu nhập ít hơn hoặc không thực hiện khai báo thuế, dẫn đến các vấn đề về tuân thủ thuế.
2.1 Luật pháp Mỹ xác định việc trốn thuế như thế nào?
Tại Hoa Kỳ, trốn thuế là một tội ác nghiêm trọng, chỉ hành vi cố ý sử dụng các biện pháp bất hợp pháp để giảm số thuế phải nộp, thường thể hiện qua việc che giấu thu nhập, khai báo chi phí không đúng sự thật, không kê khai hoặc không nộp thuế đúng hạn. Theo Điều 7201 của Bộ luật Thuế Liên bang Hoa Kỳ, tội trốn thuế là tội phạm liên bang, cá nhân có thể đối mặt với mức án tối đa 5 năm tù giam và mức phạt tối đa 250.000 đô la, trong khi các đơn vị có thể đối mặt với mức phạt tối đa 500.000 đô la, hình phạt cụ thể phụ thuộc vào số tiền và tính chất của việc trốn thuế.
Cấu thành tội trốn thuế cần thỏa mãn: (1) Nợ nần một số lượng lớn thuế; (2) Thực hiện hành vi trốn thuế tích cực; (3) Tồn tại ý thức chủ quan về việc trốn thuế. Cuộc điều tra trốn thuế thường liên quan đến việc truy tìm và phân tích các giao dịch tài chính, nguồn thu nhập, và dòng chảy tài sản. Trong lĩnh vực tiền điện tử, do tính ẩn danh và đặc điểm phi tập trung, hành vi trốn thuế dễ xảy ra hơn.
2.2 Hành vi liên quan đến thuế trong hai vụ án
Tại Mỹ, các giai đoạn khác nhau của ICO có thể liên quan đến nghĩa vụ thuế, bên dự án và nhà đầu tư chịu trách nhiệm thuế khác nhau ở các giai đoạn khác nhau. Bên dự án phải tuân thủ các yêu cầu tuân thủ thuế khi huy động vốn qua ICO. Số tiền huy động qua ICO có thể coi là doanh thu bán hàng hoặc vốn đầu tư. Nhà đầu tư cũng có nghĩa vụ nộp thuế sau khi nhận được token qua ICO, đặc biệt là khi nhận phần thưởng hoặc airdrop, những điều này sẽ được coi là lãi vốn và phải nộp thuế lãi vốn.
2.2.1 Hành vi trốn thuế trong vụ Oyster
Trong vụ Oyster, Bruno Block đã lợi dụng lỗ hổng hợp đồng thông minh để tự ý đúc ra một lượng lớn PRL và bán ra sau khi thực hiện ICO trên PRL, thu được lợi nhuận khổng lồ. Anh ta đã nhanh chóng tích lũy tài sản thông qua việc bán PRL, nhưng không thực hiện nghĩa vụ thuế liên quan, vi phạm Điều 7201 của Bộ luật Thuế Liên bang.
Cần lưu ý rằng hành vi của Bruno Block bao gồm việc đúc và bán Pearl. Doanh thu từ việc bán token sẽ phải chịu thuế thu nhập vốn, nhưng Cục Thuế Hoa Kỳ vẫn chưa có kết luận về việc có nên đánh thuế đối với hành vi đúc token hay không. Có quan điểm cho rằng, việc đúc token tương tự như khai thác, đều là việc tạo ra tài sản kỹ thuật số mới thông qua tính toán, do đó cũng nên phải nộp thuế. Việc liệu thu nhập từ đúc có cần phải nộp thuế hay không có thể phụ thuộc vào tính thanh khoản của token trên thị trường. Khi thị trường chưa hình thành tính thanh khoản, giá trị của token được đúc khó có thể xác định, do đó không thể tính toán rõ ràng thu nhập; nhưng nếu thị trường đã có tính thanh khoản nhất định, các token này sẽ có giá trị thị trường, thu nhập từ đúc sẽ được coi là thu nhập chịu thuế.
2.2.2 Hành vi trốn thuế của vụ Bitqyck
Hành vi trốn thuế của vụ Bitqyck liên quan đến việc hứa hẹn giả dối với nhà đầu tư và chuyển giao trái phép quỹ. Sau khi Bise và Mendez thành công trong việc huy động vốn qua ICO, họ không thực hiện các cam kết đã định về việc trả lại đầu tư, mà sử dụng phần lớn quỹ cho chi tiêu cá nhân. Hành vi chuyển giao quỹ này về bản chất tương đương với việc biến đổi quỹ của nhà đầu tư thành thu nhập cá nhân, mà không được sử dụng cho việc phát triển dự án hoặc thực hiện lợi ích cho nhà đầu tư.
Theo Luật Thuế Nội Địa Hoa Kỳ, cả thu nhập hợp pháp và thu nhập bất hợp pháp đều được tính vào thu nhập chịu thuế. Tòa án Tối cao Hoa Kỳ đã xác nhận quy tắc này trong vụ án James kiện Hoa Kỳ (1961). Công dân Hoa Kỳ phải báo cáo thu nhập từ lợi nhuận bất hợp pháp khi nộp tờ khai thuế hàng năm. Bise và Mendez đã không báo cáo thu nhập từ lợi nhuận bất hợp pháp được chuyển giao từ việc huy động vốn ICO theo yêu cầu, vi phạm trực tiếp quy định của luật thuế và cuối cùng phải chịu trách nhiệm hình sự.
3. Đề xuất cho những người tham gia thị trường meme coin
Với cơn sốt meme coin, nhiều người trong ngành tiền điện tử đã thu được lợi nhuận khổng lồ. Tuy nhiên, như đã chỉ ra trong các vụ trốn thuế ICO trước đây, trong thị trường meme coin, chúng ta không chỉ cần chú ý đến đổi mới công nghệ và cơ hội thị trường, mà còn cần coi trọng việc tuân thủ thuế.
Đầu tiên, hiểu trách nhiệm thuế khi phát hành meme coin, tránh rủi ro pháp lý. Mặc dù việc phát hành meme coin không giống như ICO, không trực tiếp thu lợi từ việc huy động vốn, nhưng khi meme coin tăng giá, những người phát hành và các nhà đầu tư sớm vẫn phải nộp thuế về lợi nhuận vốn khi bán. Mặc dù bất kỳ ai cũng có thể phát hành meme coin trên chuỗi một cách ẩn danh, nhưng điều này không có nghĩa là có thể trốn tránh việc kiểm tra thuế. Cách tốt nhất để tránh rủi ro pháp luật về thuế là tuân thủ luật thuế, thay vì tìm kiếm các biện pháp ẩn danh trên chuỗi hiệu quả hơn.
Thứ hai, chú ý đến quy trình giao dịch meme coin, đảm bảo rằng các bản ghi giao dịch là minh bạch. Do thị trường meme coin có tính đầu cơ cao, các dự án mới liên tục xuất hiện, nhà đầu tư giao dịch thường xuyên, kéo theo đó là nhiều bản ghi giao dịch. Nhà đầu tư tài sản tiền điện tử cần lưu giữ các bản ghi giao dịch chi tiết, sử dụng phần mềm quản lý tài sản tiền điện tử và khai báo thuế chuyên nghiệp, đảm bảo rằng tất cả các giao dịch mua bán, chuyển nhượng và lợi nhuận đều có thể theo dõi được, và nhận được sự định tính đúng đắn theo luật thuế khi khai báo thuế, tránh những tranh chấp thuế tiềm tàng.
Thứ ba, theo dõi các động thái của luật thuế và hợp tác với các chuyên gia thuế. Các quốc gia đang trong giai đoạn khởi đầu về hệ thống luật thuế đối với tài sản tiền điện tử, sẽ có những điều chỉnh thường xuyên, các thay đổi quan trọng có thể ảnh hưởng trực tiếp đến gánh nặng thuế thực tế. Các nhà đầu tư và phát hành meme币 nên giữ sự chú ý cao đối với động thái luật thuế của quốc gia nơi họ đang ở, và khi cần thiết, tìm kiếm ý kiến từ các chuyên gia thuế để hỗ trợ đưa ra quyết định thuế tối ưu.
Tóm lại, thị trường meme coin đã đạt 140 tỷ USD có hiệu ứng tài sản khổng lồ, nhưng sự giàu có này cũng đi kèm với một đợt thách thức pháp lý và rủi ro tuân thủ mới. Các bên phát hành và nhà đầu tư cần nhận thức đầy đủ về các rủi ro thuế liên quan, duy trì sự thận trọng và nhạy bén trong thị trường phức tạp và thay đổi này, giảm thiểu rủi ro và tổn thất không cần thiết.