Bitcoin Madenciliği Maliyeti ve Ekonomik Model Analizi

Son zamanlarda Bitcoin fiyatı sert dalgalanmalar yaşadı ve bir ara 54.000 doları aştı ve bazı madencilik makinelerinin "kapatma fiyatı"na ulaştı. Veriler, bu fiyat seviyesinde yalnızca verimliliği 23W/T'yi aşan ASIC madencilik makinelerinin kâr elde edebileceğini gösteriyor ve yaklaşık 5 modelin işletmeye devam edebileceği belirtiliyor. Eğer fiyatlar düşmeye devam ederse, risk toleransı düşük olan madenciler zorunlu olarak piyasadan çekilebilir, bu da Bitcoin ve madencilik makinelerinin satılmasına neden olarak fiyat düşüşünü daha da şiddetlendirebilir ve "madenci teslimiyeti" fenomenini oluşturabilir.

Bitcoin madenciliğinin maliyet fiyatı yani "kapatma fiyatı", hesaplaması Bitcoin'in ekonomik modeli ve iş kanıtı (PoW) mekanizmasını içerir. Bitcoin'in toplam miktarı 21 milyon adet ile sınırlıdır, yaklaşık her 10 dakikada bir blok üretilir ve madencilere belirli bir miktar Bitcoin ödüllendirilir. Blok ödülleri başlangıçta 50 Bitcoin ile başlayıp, her dört yılda bir yarıya inerek 2024 Nisan ayında 3.125 Bitcoin'e düşmüştür. Bunun dışında, madenciler işlem ücreti gelirleri de elde edebilir.

Madencilik sürecinde madencilerin bellek havuzundan işlemleri seçmesi, belirli bir hash değerini hesaplayarak blok yazma hakkı için rekabet etmesi gerekmektedir. Ağ zorluğu her iki haftada bir ayarlanarak ortalama 10 dakikada bir blok oluşturulmasını sağlamaktadır. Şu anda ağın toplam hash hızı yaklaşık 630 EH/s olup, birim hash gücünün günlük teorik çıktısı yaklaşık 8*10^(-7) Bitcoin'dir.

Madencilerin ana giderleri, madenci makinelerinin satın alınması, işletme yönetimi ve elektrik maliyetidir. Örneğin, Antminer S19 Pro için 110T hash gücü, 3250W tüketim, her 1T hash gücü günlük 0.709 kW elektrik tüketmektedir. 0.055 dolar/kWh hesaplandığında, bir Bitcoin çıkarmanın maliyeti yaklaşık 50,000 dolardır. Gerçek maliyet, toplam ağ hash gücündeki değişimle dalgalanacaktır.

PoW'dan farklı olarak, PoS kamu zinciri ( gibi Ethereum, Solana ) ekonomik modeli madenci rolüne sahip değildir, bunun yerine doğrulayıcı ( Validator ) tokenleri stake ederek konsensüse katılır. Bu platformlar genellikle sınırsız arz modeli benimser, enflasyon ile token yakımı arasında denge kurmaları gerekir. Stake ödülleri ayrıca tokenlerin faiz kazanma işlevini sağlar ve delegeli stake ile likit stake'in gelişimini teşvik eder.

Ethereum, Eylül 2022'de PoS'a geçtikten sonra, yıllık arz artış oranı yaklaşık %2,5'e düştü. Ancak EIP-1559 yakım mekanizması nedeniyle, aslında deflasyonist bir durum sergileyerek ortalama deflasyon oranı %1,4'tür. Doğrulayıcıların konsensüse katılabilmesi için 32 ETH stake etmeleri gerekmektedir ve belirli bir süreye dayalı ödüller alırlar. Katılım barajını düşürmek amacıyla, Lido gibi likit stake protokolleri ortaya çıkmış olup, şu anda ETH stake miktarının %30'unu elinde bulundurmaktadır.

Solana'nın başlangıç enflasyon oranı %8'dir, her yıl %15 azalmaktadır ve uzun vadeli hedef %1.5'tir. Doğrulayıcıların minimum staking gereksinimi yoktur, delegasyon staking'i desteklenmektedir. Şu anda 1500 doğrulayıcı düğüm bulunmaktadır ve ortalama yıllık getiri oranı yaklaşık %7'dir. Ethereum'dan farklı olarak, Solana yerel olarak delegasyon staking'i desteklemekte olup, LST'nin oranı oldukça düşüktür, sadece %6 civarındadır.

Genel olarak, ekonomik model blockchain'in uzun vadeli çalışmasının anahtarıdır. PoW'un basit modeline kıyasla, PoS kamu zincirinin daha karmaşık bir staking mekanizması, teşvik tasarımı, enflasyon parametreleri ve token işlevleri dikkate alması gerekir. Yeni ortaya çıkan kamu zincirleri genellikle PoS mekanizmasını benimsemekte, bunun başlıca sebebi enerji tüketimi, performans ve güvenlik konularındaki avantajlarıdır. Ancak, PoS aynı zamanda zenginliğin merkezileşmesi gibi potansiyel sorunlarla da karşı karşıyadır ve bu, ekonomik modelin tasarımı sırasında dikkate alınması gereken bir unsurdur.