Türkiye Kripto Varlıklar Pazarında Yeni Düzenleme Dönemi Başlıyor

Son yıllarda, Türkiye küresel Kripto Varlıklar ticaretinde önemli bir rol oynamaktadır ve şu anda dünyanın dördüncü büyük Kripto Varlıklar ticaret piyasası haline gelmiştir; bu, ABD, Hindistan ve Birleşik Krallık'tan sonra gelmektedir.

Türkiye halkının Kripto Varlıklar konusundaki tutkusu, ülkenin ekonomik istikrarsızlığı ve para biriminin değer kaybı sorunlarından kaynaklanmaktadır. Yüksek enflasyon ve lira'nın sürekli değer kaybetmesi karşısında, birçok Türk, Kripto Varlıklar'ı ekonomik risklere karşı korunma ve değer koruma aracı olarak görmektedir.

23 Ağustos'ta, içindeki yüksek enflasyon gibi etkenlerin etkisiyle, Türk Lirası'nın ABD Doları karşısındaki değeri 34'e 1 oranını aştı ve tarihsel olarak en düşük seviyesine ulaştı. O gün Türk döviz piyasasında, Lira'nın Dolar karşısındaki değeri bir ara 34.049'a kadar düştü, ardından hafif bir toparlanma yaşandı. Haberlere göre, bu yıl itibarıyla Türk Lirası'nın Dolar karşısındaki değeri yaklaşık %15.2 düştü.

Türkiye'nin kripto varlıklar pazarı büyük olmasına rağmen, yıllardır net bir düzenleyici çerçeveden yoksun kalmış ve bu nedenle sektör hukukun gri alanında yer almıştır. 2021'de, Türkiye Merkez Bankası, Bitcoin gibi kripto varlıkların ödeme aracı olarak kullanılmasını yasaklayan bir karar almış, ancak bu önlem tüm pazarı tam olarak düzenleyebilmiş değildir. Küresel ölçekte kripto varlıkların düzenlenmesine artan bir önem verilirken, Türkiye de bu alandaki yönetimini kademeli olarak güçlendirmeye başlamıştır.

Türkiye Kripto Varlıklar Regülasyonu Netleşti

Bu yıl Haziran ayında, Türkiye Parlamentosu "Sermaye Piyasası Kanunu Değişikliği"ni onayladı ve Temmuz ayında yürürlüğe girdi. Ülkenin Sermaye Piyasası Kurulu (CMB), bu değişikliğin Türkiye'deki şifreleme varlık hizmet sağlayıcıları için ilk düzenleyici çerçeveyi oluşturduğunu vurguladı. Ana içerikler şunları içeriyor:

1. CMB'yi kripto varlıklar sektörünün düzenleyici birimi olarak belirleyin ve ona işletme, denetleme, yaptırım uygulama ve önlemler alma yetkisi verin.

2. Yetkisiz kripto işlemlerini yürütmek, kullanıcı varlıklarını zimmetine geçirmek ve dolandırıcılık gibi suçlar için ceza düzenlemeleri yapılması.

3. Ticaret platformunun piyasa manipülasyonu ve güvenlik olaylarını tanımlamak, önlemek, sınırlamak ve raporlamak için bir izleme sistemi kurması gerekmektedir.

Şu anda, kapsamlı bir Kripto Varlıklar düzenleme sistemi olmasa bile, Türkiye'nin mevcut yasaları piyasaya belirli bir düzenleyici güç uygulamaktadır. Bu, merkez bankasının Kripto Varlıklar ile ödeme yapılmasını yasaklaması ve Finansal Suçları Araştırma Komitesi (MASAK)'nın borsalardan KYC verilerini toplamasını talep etmesi gibi, kara para aklamaya karşı önlemleri sürdürmek için gereklidir.

Türkiye Hazine Bakanı Mehmet Simsek, daha kapsamlı bir şifreleme düzenleme tasarısının nihai değerlendirme aşamasına girdiğini ve kripto cüzdanlar, kripto varlık hizmet sağlayıcıları, kripto varlık saklama şirketleri gibi işletmelere net hukuki dayanaklar sağlayacağını açıkladı.

Sermaye Piyasası Kanunu Değişiklikleri Üzerine Yorum

2 Temmuz 2024'te, Türkiye hükümeti 7518 numaralı "Sermaye Piyasası Kanunu Değişikliği"ni resmi olarak kabul etti ve Kripto Varlıklar hizmet sağlayıcıları (CASPs) için işletme için net bir hukuki çerçeve oluşturdu. Bu, Türkiye kripto para piyasasının tamamen yeni bir uyum dönemine girdiğini gösteriyor.

arka plan

2021 yılından bu yana, Türkiye, kara para aklama riski nedeniyle FATF'ın gri listesindeki yerini aldı. Bu olumsuz durumdan kurtulmak ve kripto varlıkların vergilendirme politikasını netleştirmek için Türkiye, bu alandaki denetimlerini artırmaya başladı. Artık Türkiye gri listeden başarıyla çıkarıldı ve yeni bir düzenleyici çerçeve de oluşturularak kripto varlıklar pazarının standartlaştırılmış gelişimi için bir temel atılmıştır.

Ana İçerik

1. Tüm kripto varlık hizmet sağlayıcıları CMB'nin iznini almak zorundadır ve TUBITAK tarafından belirlenen standartlara uymalıdır.

2. Banka ile ilgili faaliyetlerin banka düzenleyici ve denetleyici kurumu (BDDK) onayını alması gerekmektedir.

3. Kripto Varlıklar platformu anonim şirket olarak kurulmalı ve asgari ödenmiş sermaye 50.000.000 Türk Lirası olmalıdır.

4. Tüm hisseler nakit olarak ihraç edilmeli ve kaydedilmelidir.

5. Kurucular ve yöneticiler, sermaye piyasası yasası ve diğer ilgili yasaların gerekliliklerini karşılamalı, yeterli ekonomik güce, dürüstlüğe ve güvenilirliğe sahip olmalıdır.

6. Kripto Varlıklar platformunun işletme kapsamı net olmalı, satın alma, satış, ilk ihraç, dağıtım, tasfiye, devretme ve saklama gibi faaliyetleri kapsamalıdır.

Geçiş ve Tasfiye

Yeni düzenlemelere göre, şu anda Türkiye'de faaliyet gösteren kripto varlık hizmet sağlayıcılarının, CMB'ye gerekli belgeleri bir ay içinde sunmaları gerekmektedir. Başvuru yapmayan şirketler ise bir ay içinde tasfiye kararı almak zorundadır. Geçici olarak faaliyet gösteren platformlar, 8 Kasım 2024'e kadar platform işletme lisansı başvurusu yapmak zorundadır; aksi takdirde, kapatılma tehdidiyle karşılaşacaklardır.

Geçiş döneminde, toplamda 76 borsa geçici işletme izni aldı ve yeni düzenlemelerin tüm gerekliliklerine uymak zorundadır. Aynı zamanda, şartları yerine getiremeyen 8 borsa tasfiye edilmesi için talep edildi.

Cezai Önlemler

Yeni düzenleme, ihlaller için sert cezai önlemler getirdi:

1. Yetkisiz olarak şifreleme varlıkları hizmeti veren bireyler ve kurumlar 3 ila 5 yıl hapis cezasına çarptırılacak ve 5000 ila 10000 gün para cezası alacak.

2. Yetki devri fonlarının veya varlıklarının kötüye kullanılması durumu en fazla 14 yıl hapis cezası ile birlikte büyük miktarda para cezası ile cezalandırılabilir.

3. Suçlular, hileli davranışlarda bulunarak zimmetine para geçirme eylemlerini gizlemeye çalıştıklarında 14 ila 20 yıl hapis cezası ile karşılaşacaklar ve en fazla 20000 gün para cezası alacaklar.

4. İptal edilen lisansı kötüye kullanan şifreleme varlıkları hizmet sağlayıcıları kaynaklarını kullanan bireyler, en fazla 22 yıl hapis ve 20000 gün para cezası ile karşılaşacaklardır.

Regülasyon Çerçevesinin Etkisi ve Geleceği

"Sermaye Piyasası Kanunu Değişikliği"nin yürürlüğe girmesi, Türkiye'nin Kripto Varlıklar pazarına birçok yönüyle etki etti:

1. Pazar güvenini ve istikrarını artırmak: Sıkı düzenleme standartları, piyasa şeffaflığını ve hesap verebilirliği artırarak kötü niyetli davranışları önlemeye yardımcı olur ve piyasanın uzun vadeli istikrarını sağlamaya zemin hazırlar.

2. Uyumluluğu ve standartlaşmayı teşvik etme: Yeni düzenlemeler, uyumsuz piyasa katılımcılarını ortadan kaldırmayı ve daha fazla uyumlu işletmenin piyasa rekabetine katılmasını teşvik etmeyi gerektiriyor.

3. Uluslararası Şirketleri Çekmek: Birçok uluslararası tanınmış borsa lisans başvurusu yaptı, bu Türkiye pazarının çekiciliğini gösteriyor. Bu, piyasa rekabetini artırabilir ve aynı zamanda daha fazla gelişmiş teknoloji ve hizmet getirebilir.

4. Denetimlerin Artırılması: Sıkı denetim standartları ve sert ceza önlemleri, piyasadaki yasadışı faaliyetleri temizlemeye yardımcı olur ve piyasayı daha sağlıklı ve şeffaf hale getirir.

5. Pazar büyüme potansiyelini serbest bırakmak: Dünyanın en büyük dördüncü şifreleme varlıkları ticaret ülkesi olarak, Türkiye pazarı yeni düzenlemeler çerçevesinde yeni büyüme fırsatlarıyla karşılaşması bekleniyor.

"Sermaye Piyasası Kanunu Değişikliği" sadece Türkiye'nin Kripto Varlıklar pazarına yeni bir düzen ve norm getirmekle kalmamış, aynı zamanda gelecekteki gelişimi için sağlam bir temel de oluşturmuştur. Daha fazla işletmenin katılımı ve pazarın kademeli olarak olgunlaşmasıyla Türkiye Kripto Varlıklar pazarının yeni bir refah dönemine girmesi beklenmektedir.